Nhai Một Bên: Thói Quen Tưởng Vô Hại, Hậu Quả Khó Lường

Bạn có đang nhai thức ăn bằng một bên hàm? Nếu câu trả lời là “có”, hãy dừng lại và đọc bài viết này!
Nhai một bên là một thói quen phổ biến nhưng rất ít người nhận ra mức độ nguy hại của nó. Theo thời gian, hành động này có thể dẫn đến lệch khớp cắn, biến dạng khuôn mặt, mòn răng không đều, đau khớp thái dương hàm, thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân.

Hãy cùng Nha khoa Ruby tìm hiểu chi tiết nguyên nhân, hậu quả và cách khắc phục tình trạng nhai một bên trong bài viết chuẩn SEO dưới đây!

1. Nhai một bên là gì?

Nhai một bên là tình trạng người ăn uống chỉ sử dụng hàm bên trái hoặc bên phải để nghiền nát thức ăn, thay vì phân bổ đều lực nhai giữa hai bên hàm.

Đây là một thói quen vô thức, hình thành từ nhỏ hoặc do răng miệng có vấn đề, nhưng nếu kéo dài sẽ gây mất cân bằng trong hoạt động cơ hàm và ảnh hưởng tới toàn bộ cấu trúc hàm mặt.

2. Nguyên nhân gây nhai một bên

2.1 Thói quen hình thành từ nhỏ

Trẻ em hoặc người lớn có thể vô thức nhai một bên do thuận tay, ngồi lệch, hoặc thường nằm nghiêng về một phía khi ăn. Nếu không được uốn nắn sớm, thói quen này dễ duy trì đến tuổi trưởng thành.

2.2 Răng sâu, mất răng, đau răng một bên

Khi một bên hàm bị sâu, đau nhức hoặc mất răng, người bệnh sẽ chuyển sang nhai phía không đau để giảm khó chịu – dần dần trở thành thói quen.

2.3 Sai khớp cắn

Những người có răng lệch lạc, khớp cắn sai, răng khôn mọc lệch thường không thể nhai đều hai bên, dẫn đến nhai lệch.

2.4 Phục hình răng không đúng kỹ thuật

Răng sứ, hàm giả, trám răng bị lệch hoặc không khít khớp cũng khiến người bệnh khó nhai một bên và buộc phải nhai phía còn lại.

2.5 Vấn đề cơ hàm, khớp thái dương hàm

Nếu một bên cơ hàm yếu hoặc đau khớp thái dương hàm (TMJ), người bệnh có xu hướng tránh nhai bên đó.

3. Tác hại nghiêm trọng của việc nhai một bên

Dù không gây đau ngay lập tức, nhai một bên có thể để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng theo thời gian:

3.1 Lệch mặt, mất cân đối gương mặt

Cơ mặt bên thường xuyên hoạt động sẽ to và săn chắc hơn, trong khi bên còn lại bị teo cơ, dẫn đến khuôn mặt bị lệch rõ rệt, gây mất thẩm mỹ.

3.2 Sai khớp cắn, lệch hàm

Lực nhai không đều lâu ngày khiến răng mòn không đều, dẫn đến lệch khớp cắn, lệch hàm, gây khó khăn trong ăn nhai, phát âm và tăng nguy cơ sâu răng.

3.3 Đau khớp thái dương hàm

Việc cơ hàm phải chịu tải một bên liên tục làm tăng nguy cơ rối loạn khớp thái dương hàm (TMJ), gây đau đầu, đau cổ, mỏi hàm, khó mở miệng.

3.4 Mòn răng, rạn nứt men răng

Răng phía thường xuyên nhai sẽ mòn men nhanh hơn, dễ bị ê buốt, rạn nứt và gãy vỡ nếu không được điều chỉnh sớm.

3.5 Tiêu xương hàm không đều

Xương hàm bên không sử dụng sẽ teo dần theo thời gian do không được kích thích nhai, trong khi bên còn lại bị quá tải, dẫn đến mất cân bằng cấu trúc hàm mặt.

3.6 Rối loạn tiêu hóa

Nhai lệch khiến thức ăn không được nghiền nát kỹ, gây khó khăn cho dạ dày trong quá trình tiêu hóa, dẫn đến đầy hơi, khó tiêu, đau dạ dày.

4. Dấu hiệu nhận biết bạn đang nhai một bên

Bạn có thể nhận biết thói quen nhai lệch thông qua các biểu hiện sau:

Cảm thấy mỏi hàm chỉ một bên khi ăn
Răng một bên mòn rõ rệt hơn bên còn lại
Khuôn mặt bị lệch nhẹ về một bên, mất cân đối
Đau khớp thái dương hàm một bên khi nhai
Mỏi cổ, đau đầu, đau gáy không rõ nguyên nhân
Một bên má săn chắc, bên còn lại xệ xuống

Nếu có từ 2 dấu hiệu trở lên, bạn nên đến nha khoa kiểm tra để được tư vấn và điều chỉnh sớm.

5. Làm sao để khắc phục thói quen nhai một bên?

5.1 Khám và điều trị nguyên nhân tại nha khoa

Đầu tiên, bạn cần xác định nguyên nhân gây nhai một bên:

Nếu răng sâu, mất răng → Trám răng, làm răng sứ hoặc cấy ghép implant
Nếu sai khớp cắn, lệch hàm → Niềng răng chỉnh nha
Nếu răng khôn mọc lệch → Nhổ răng khôn
Nếu rối loạn TMJ → Điều trị vật lý trị liệu, kết hợp thuốc giãn cơ

5.2 Tập thói quen nhai đều hai bên

Sau khi loại bỏ nguyên nhân, bạn cần tự rèn luyện lại thói quen ăn uống, nhai đều hai bên bằng cách:

Chia khẩu phần ăn thành từng miếng nhỏ
Cố ý nhai luân phiên cả hai bên hàm
Nhờ người thân nhắc nhở khi phát hiện bạn nhai lệch
Dùng gương kiểm tra khi ăn uống

5.3 Tăng cường cơ mặt bằng bài tập

Một số bài tập cơ mặt giúp lấy lại cân đối và phòng ngừa lệch mặt:

Mở rộng miệng rồi khép lại chậm rãi
Nhai kẹo cao su đều hai bên
Mát xa vùng cơ hàm nhẹ nhàng mỗi ngày
Tập thể dục toàn thân, yoga, giảm căng thẳng

5.4 Không ăn nghiêng hoặc nằm khi ăn

Hãy đảm bảo bạn ngồi thẳng lưng, đầu giữ thẳng khi ăn. Tránh tư thế nghiêng đầu hoặc nằm khi ăn uống để hạn chế hình thành thói quen nhai lệch.

6. Điều trị nhai một bên tại Nha khoa Ruby

Tại Nha khoa Ruby, quy trình điều trị thói quen nhai một bên được thực hiện theo các bước sau:

Thăm khám và đánh giá khớp cắn bằng máy scan khớp hàm hiện đại
Chụp X-quang răng và hàm mặt để kiểm tra lệch khớp hoặc bất thường xương hàm
Tìm nguyên nhân cốt lõi gây nhai lệch: sâu răng, sai khớp cắn, răng khôn…
Đề xuất phác đồ điều trị cá nhân hóa: trám răng, chỉnh nha, phục hình hoặc can thiệp khớp hàm
Hướng dẫn bài tập phục hồi cơ mặt, tập thói quen nhai đúng
Theo dõi định kỳ để đánh giá tiến triển

💬 Ngoài ra, các bác sĩ của Ruby luôn tư vấn tận tâm và đồng hành cùng khách hàng đến khi kết thúc liệu trình, đảm bảo bạn lấy lại khớp cắn cân đối và gương mặt hài hòa.

7. Kết luận

Nhai một bên là thói quen tưởng chừng đơn giản nhưng lại mang đến nhiều tác hại âm thầm và nghiêm trọng. Càng để lâu, việc điều trị càng khó khăn, đặc biệt khi đã ảnh hưởng đến khớp cắn, xương hàm và thẩm mỹ khuôn mặt.

👉 Đừng chờ đến khi răng đau, mặt lệch mới đi khám!
📍 Hãy đến ngay Nha khoa Ruby để được kiểm tra tình trạng nhai một bên và nhận tư vấn điều trị phù hợp từ đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, tận tâm.